İKİNCİ HİSSƏ
XALQ ÜSLUBUNDA AZƏRBAYCAN LADLARINDA MUSİQİ BƏSTƏLƏMƏK QAYDALARI

I. XALİS KVARTALAR QURULUŞU

2. «Rast» ladında melodiyalar bəstələnməsi

A. Musiqi ifadələri, cümlələri və periodlarının simmetrik qoşulması

Biri başlanğıc, digəri isə ona cavabverici səciyyədə qurulmuş iki simmetrik ifadə bir cümlə əmələ gətirir.

Başlanğıc ifadə birinci xanəni təşkil edərək, ikinci xanənin əvvəlində bitir, başlanğıc ifadənin bu və ya başqa pərdədə bitməsi «Rast» ladının şöbələrini təyin edir).
Cavabverici ifadə üçüncü xanəni təşkil edir və yarım kadans əmələ gətirərək dördüncü xanənin əvvəlində tamamlanır.

Başlanğıc ifadə Cavabverici ifadə

Başlanğıc ifadəni cavabvericiyə xüsusi bir bağlayıcı ifadə birləşdirir; bu bağlayıcı ifadənin sonu cavabvericinin əvvəlinə təsadüf edir.

Birinci cümlədə ifadə olunmuş musiqi fikrinin tamamlanması üçün səkkizinci xanədə mayə ilə bitən tam kadanslı bir cavabverici cümlə tələb olunur.

Cavabverici cümlələri əmələ gətirmək üçün bu üsullardan istifadə etməyi məsləhət görürük:

1. Başlanğıc ifadənin melodiyasından beşinci və altıncı xanələrdə eyni ilə istifadə edilməlidir. Yeddinci xanə tamamlayıcı ifadədən əmələ gəlir; bu ifadə isə səkkizinci xanənin başlanğıcında mayə ilə bitməlidir.

2. Cavabverici ifadə melodiyasından beşinci-altıncı xanələrdə eynilə istifadə edilməlidir.

3. Beşinci-altıncı xanələrdə bağlayıcı ifadənin ritmik şəklindən istifadə edilməlidir.

[ Rast: səhifələr 1 2 3 4 5 6 ]

| Rast | Şur | Segah |